Trong lĩnh vực sản xuất thiết bị điện tử hiện nay, linh kiện dán (SMD – Surface Mount Device) đã trở thành tiêu chuẩn nhờ khả năng tiết kiệm không gian, tăng mật độ linh kiện và phù hợp với dây chuyền tự động hóa. Trong số đó, hàn chip dán (IC dán…) là những linh kiện quan trọng nhất, điều khiển gần như toàn bộ hoạt động của một bo mạch. Tuy nhiên, do đặc điểm chân IC rất nhỏ, sát nhau và dễ bị chập hoặc sai vị trí, việc hàn chip dán đòi hỏi kỹ thuật chính xác tuyệt đối. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách hàn chip dán không gây lỗi, đạt chuẩn nhà máy, đảm bảo mạch hoạt động ổn định, bền bỉ và an toàn.
Chuẩn Bị Trước Khi Hàn Chip Dán
a. Dụng cụ cần thiết
Để thực hiện hàn chip dán chính xác, bạn cần có:
- Mỏ hàn có thể điều chỉnh nhiệt độ (có đầu mỏ nhỏ, nhọn)
- Thiếc hàn loại tốt, đường kính 0.3–0.5mm
- Nhíp chống tĩnh điện (ESD)
- Flux (chất trợ hàn, dạng lỏng hoặc gel)
- Dây hút thiếc hoặc bơm hút thiếc (dùng sửa lỗi)
- Kính lúp hoặc kính hiển vi kỹ thuật số
- Khay giữ PCB và thiết bị cố định mạch
b. Kiểm tra chip và bo mạch
- Đảm bảo IC đúng mã và đúng hướng (chân số 1 đúng vị trí).
- Kiểm tra mặt pad mạch đã sạch và không bị oxy hóa.
- Bôi một lớp mỏng flux vào vùng hàn để tăng độ bám dính.
Hướng Dẫn Hàn Chip Dán Bằng Tay – Chuẩn Nhà Máy
Bước 1: Cố định chip trên bo mạch
- Dùng nhíp gắp IC đặt đúng vị trí.
- Kiểm tra hướng chân 1 theo sơ đồ mạch.
- Cố định tạm bằng cách hàn một chân ở mỗi phía (có thể dùng thêm băng keo chịu nhiệt nếu cần).
Bước 2: Hàn từng dãy chân IC
- Đặt đầu mỏ hàn nghiêng khoảng 45 độ so với chân IC.
- Đưa một lượng nhỏ thiếc vào đầu mỏ hàn, rồi rê nhẹ qua từng dãy chân.
- Đảm bảo nhiệt độ trong khoảng 280–320°C, không để lâu gây cháy mạch.
Bước 3: Kiểm tra và sửa lỗi
- Quan sát bằng kính lúp hoặc kính hiển vi:
- Mối hàn phải bóng, đều, không dính liền các chân.
- Không có thiếc dư hoặc lệch chân IC.
- Dùng dây hút thiếc để làm sạch nếu phát hiện chập chân.
Một Số Lỗi Thường Gặp Khi Hàn Chip Dán Và Cách Khắc Phục
| Lỗi thường gặp | Nguyên nhân | Cách khắc phục |
| Chập chân IC | Dùng quá nhiều thiếc, hàn sai góc | Dùng dây hút thiếc để làm sạch và hàn lại |
| Hở chân (mối hàn lạnh) | Nhiệt độ thấp, thiếc không chảy đều | Tăng nhiệt độ mỏ hàn, thêm flux và hàn lại |
| Sai vị trí IC | Không cố định trước khi hàn | Gỡ IC bằng nhiệt và đặt lại |
| IC chết do quá nhiệt | Hàn quá lâu trên cùng một chân | Chỉ chạm mỏ hàn 1–2 giây mỗi chân, hàn nhanh gọn |
Hướng Dẫn Kiểm Tra Sau Khi Hàn Chip Dán
a. Quan sát ngoại hình
- Kiểm tra tất cả các hàn chip dán đều được phủ thiếc, không chập nối.
b. Dùng đồng hồ đo kiểm tra
- Đo thông mạch (continuity) giữa các chân xem có chập không.
- Đo kết nối từ chân IC tới mạch để đảm bảo không bị hở.
c. Cấp nguồn và test chức năng
- Nếu IC điều khiển nguồn, test điện áp đầu ra.
- Nếu IC xử lý dữ liệu, kiểm tra bằng phần mềm hoặc thiết bị đo tín hiệu.
7. Một Số Mẹo Hàn Chip Dán Hiệu Quả Và Bền Bỉ
- Sử dụng flux loại tốt: giúp thiếc chảy đều, dễ kiểm soát hơn.
- Giữ đầu mỏ hàn luôn sạch: Dùng miếng lau ướt hoặc bọt biển để vệ sinh thường xuyên.
- Hạn chế cầm vào chân linh kiện: Tránh tĩnh điện làm hỏng IC.
- Tập luyện thường xuyên: Kỹ năng hàn tay càng tốt, tỷ lệ lỗi càng giảm.
Hàn Chip Dán – Công Đoạn Nhỏ, Ảnh Hưởng Lớn
Hàn chip dán là một kỹ năng quan trọng và không thể thiếu trong sản xuất và sửa chữa thiết bị điện tử. Dù bạn là kỹ thuật viên mới vào nghề hay đang làm trong dây chuyền lắp ráp, việc nắm vững cách hàn chip dán đúng kỹ thuật sẽ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm lỗi kỹ thuật, tối ưu chi phí bảo trì và tăng độ tin cậy cho thiết bị.
Hãy thực hành kỹ thuật này một cách đều đặn, đầu tư công cụ chất lượng, và quan trọng nhất – luôn kiểm tra kỹ sau khi hàn. Đó là cách để bạn tiến gần hơn đến tiêu chuẩn “không lỗi” của các nhà máy điện tử hàng đầu.
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ :
CÔNG TY THÔNG TIN ĐIỆN TỬ Z755
Địa chỉ : Số 2A, Phan Văn Trị, Phường 10, Gò Vấp, TP.HCM
📞 Hotline: 0989 33 55 11
📧 Email : z755m.e@gmail.com
🌐 Website : http://www.z755.com.vn/
Facebook: https://www.facebook.com/congtyZ755
